150 LAT MUZEALNICTWA ROLNICZEGO NA ZIEMIACH POLSKICH
W 2025 roku przypada 150. rocznica pojawienia się idei muzealnictwa rolniczego na ziemiach polskich. Wydarzenie łączy się z powołaniem do życia w Warszawie dnia 5 czerwca 1875 roku Muzeum Przemysłu i Rolnictwa. Muzeum to stało się ważną instytucją naukowo-oświatową, która zintegrowała polską inteligencję i dała społeczeństwu możliwość praktycznego kształcenia w dziedzinie przemysłu i rolnictwa. Swoją misję wypełniało poprzez gromadzenie zbiorów, wydawanie publikacji, zakładanie pracowni naukowych, prowadzenie biblioteki, organizowanie odczytów, wykładów, kursów, wystaw oraz branie udziału w powstawaniu filmów oświatowych i audycji radiowych.
Zbiory pozyskiwane głównie z wystaw rolniczych pełniły przede wszystkim funkcję dydaktyczną i stały się zaczynem do podjęcia starań o utworzenie samodzielnego muzeum rolniczego. Misję organizacji takiego muzeum powierzono na Pierwszym Kongresie Rolniczym w 1924 roku nowemu dyrektorowi Muzeum Przemysłu i Rolnictwa Stanisławowi Leśniowskiemu, który mówił: To nie może być instytucja o przygodnych zbiorach, wystarczających może dla jakiegoś powiatu albo wypożyczalni rekwizytów odczytowych
i pogadankowych, jakieś coś w rodzaju „panopticum” lub „kunstkamery” figur i osobliwości.
Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie, utworzone w 1964 roku, pozostaje spadkobiercą tradycji i kontynuatorem części działalności muzeum rolniczego funkcjonującego w ramach Muzeum Przemysłu i Rolnictwa do jego likwidacji w 1951 roku. W zbiorach Muzeum w Szreniawie posiadamy kolekcję narzędzi i maszyn rolniczych zbieranych przez profesora Stefana Biedrzyckiego, który jako członek warszawskiego Muzeum stworzył Stację Oceny Maszyn. To właśnie jego zbiory przed wojną miały stać się trzonem kolekcji muzeum rolniczego w nowej siedzibie.
Mając na uwadze doniosłość tych wydarzeń chcielibyśmy uczcić tę rocznicę we wrześniu poprzez konferencję, wystawę oraz imprezę edukacyjną. Międzynarodowa konferencja „Wczoraj, dziś i jutro muzealnictwa rolniczego” (18-19.09.) ma na celu analizę misji i celów muzealnictwa rolniczego na przestrzeni 150 lat. Ekspozycja okolicznościowa będzie poświęcona wystawom rolniczym od XIX wieku do współczesności, gdyż były one początkowo źródłem pozyskiwania kolekcji dla Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie. Z kolei impreza edukacyjno-rekreacyjna z udziałem szkół rolniczych przybliży nowoczesne aspekty rolnictwa w myśl idei, że muzea rolnicze powinny być również miejscem zdobywania wiedzy o współczesnym rolnictwie (21.09.).