Konferencja
W dniach 25-26 kwietnia br. w Szreniawie odbyła się konferencja poświęcona Hipolitowi Cegielskiemu, dziejom założonej przez niego fabryki oraz wartościom wyznawanym przez najbardziej znanego poznańskiego przemysłowca. Wydarzenie zorganizowały: Muzeum Narodowe Rolnictwa w Szreniawie, Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego, prof. dr hab. Lech Szajdak, Muzeum Ziemiaństwa w Dobrzycy oraz Fundacja „Zakłady Kórnickie”. Szczegóły w komunikacie 1.
YouTube - transmisja online konferencji
Dzień I - 25.04.2023 r., godz. 9:10
YouTube - transmisja online konferencji
Dzień II - 26.04.2023 r., godz. 9:00
Program konferencji „Wokół Hipolita Cegielskiego, dzieła jego życia i ponadczasowego dziedzictwa”
Szreniawa, 25-26 IV 2023 r.
Dzień pierwszy – 25 kwietnia
8:30-9:20 – Rejestracja uczestników
9:20 – Rozpoczęcie konferencji, powitanie gości przez dyrektora dr. Jana Maćkowiaka i prezydenta dr. Mariana Króla
9:40 – Początek obrad
Panel I Hipolit Cegielski – wzorowy organicznik i jeden z najwybitniejszych mieszkańców XIX-wiecznego Poznania
9:40-10:00 – prof. UEP Filip Kaczmarek „Hipolit Cegielski a świat nauki”
10:00-10:20 – Grażyna Zaliwska „Hipolit Cegielski – …Droga obowiązku honoru, cnoty i popędów szlachetnych… Materiały źródłowe
w Archiwum Państwowym w Poznaniu”
10:20-10:40 – Hanna Ignatowicz „Prywatne życie Hipolita Cegielskiego”
10:40-11:00 – Robert Kiszkurno „Postać doktora Hipolita Cegielskiego w topografii historyczno-turystycznej miasta Poznania”
11:00-11:40 – Przerwa na kawę
Panel II Produkcja maszyn rolniczych w Poznaniu na przełomie XIX i XX wieku
11:40-12:00 – prof. dr hab. inż. Krzysztof Wisłocki – „Fabryka Hipolita Cegielskiego w kontekście przemian gospodarczych i rozwoju techniki w XIX w.”
12:00-12:20 – prof. WSZiB Olaf Bergmann „Pierwsze lata działalności Handlu żelaza Hipolita Cegielskiego w świetle ogłoszeń i reklam w wielkopolskiej prasie”
12:20-12:40 – Katarzyna Zielińska „Od Składu Żelaza do Fabryki H. Cegielskiego. Materiały źródłowe w Archiwum Państwowym w Poznaniu”
12:40-13:00 – Rafał Cierzniak „Obiekty HCP w zbiorach MNR”
13:00-13:20 – Agnieszka Floryszczak, Michał Senger „HCP w zbiorach Archiwum Naukowego i Archiwum Ikonograficznym MNRiPR-S w Szreniawie”
13:20-13:40 – dr Mariusz Niestrawski „Zapomniany konkurent. Zarys dziejów Fabryki Maszyn Rolniczych Nitsche i Sp. oraz produkty tejże fabryki w zbiorach MNR”
13:40-14:20 – Zwiedzanie wystawy planszowej „HCP – poznańska legenda”
14:20-15:00 – Spacer szlakiem HCP w Muzeum Narodowym Rolnictwa w Szreniawie
15:00-16:15 – Przerwa obiadowa
Panel IV Wojskowa i wojenna historia HCP
16:30-16:50 – Mikołaj Klorek „Spuścizna militarna Zakładów Hipolita Cegielskiego – wybrane przykłady”
16:50-17:10 – dr Bogumił Rudawski „DWM w latach 1939-1945”
17:10-17:30 – dr Michał Krzyżaniak „Alianckie bombardowania DWM w czasie II wojny światowej”
17:30 – Dyskusja i zakończenie pierwszego dnia obrad
Dzień drugi – 26 kwietnia
8:30-9:00 – Rejestracja uczestników
9:00 – Rozpoczęcie drugiego dnia obrad
Panel IV Historia HCP po 1945 roku
9:00-9:20 – prof. dr hab. Stanisław Jankowiak „Od zakładów Cegielskiego do ZISPO i z powrotem”
9:20-9:40 – Paweł Drzymała „Funkcjonowanie jednostek UB bezpośrednio na terenie HCP (ZISPO) w okresie stalinowskim”
9:40-10:00 – prof. UAM Jan Miłosz „Zakłady HCP w latach 60. i 70. XX wieku”
10:00-10:20 – dr Dariusz Grala „Zakłady H. Cegielskiego podczas transformacji ustrojowej Polski. Analiza przemian własnościowych i strukturalnych oraz wyników finansowych w latach 1990-2020”
10:20-11:20 – Przerwa na kawę
Panel V HCP dumą polskiego przemysłu ciężkiego
11:20-11:40 – prof. dr hab. inż. Krzysztof Wisłocki „O elektronizacji silnika HCP D55”
11:40-12:00 – Krzysztof Zalewski „H. Cegielski-Poznań S.A.”
12:00-12:20 – dr inż. Maciej Andrzejewski „Fabryka Pojazdów Szynowych – historia i perspektywy produkcji”
12:20-13:00 – Przerwa na kawę
Panel VI Ponadczasowe dziedzictwo Hipolita Cegielskiego
13:00-13:20 – prof. dr hab. Marek Ziółkowski „Etos Wielkopolan. Ciągłość i zmiana”
13:20-13:40 – prof. dr hab. Waldemar Łazuga „Czy Wielkopolską rządzą trumny Karola Marcinkowskiego i Hipolita Cegielskiego?”
13:40-14:00 – Dominik Górny „Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego jako przykład realizacji współczesnej idei pracy organicznej”
14:00 – Dyskusja i zakończenie obrad
14:30-15:30 – Lancz dla uczestników konferencji
Program może jeszcze ulec drobnym zmianom – prosimy śledzić muzealną stronę internetową
Komunikat 1
W każdej społeczności są postacie sztandarowe, kojarzone przez duży odsetek jej reprezentantów. Dla Wielkopolan taką postać z pewnością stanowi Hipolit Cegielski. Choć można zastanawiać się, czy jego życiorys jest perfekcyjnie znany przez przeciętnego mieszkańca województwa, to jednak nie ma wątpliwości, że nazwisko brzmi znajomo. Trudno zresztą powiedzieć, czy to efekt zasług samego Hipolita Cegielskiego, czy faktu, iż założona przez niego fabryka przetrwała półtora wieku.
Dla bliższego przyjrzenia się fenomenowi Hipolita Cegielskiego, dziejom założonej przez niego fabryki oraz wyznawanym ideom Muzeum Narodowe Rolnictwa w Szreniawie, Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego, prof. dr hab. Lech Szajdak, Muzeum Ziemiaństwa w Dobrzycy oraz Fundacja „Zakłady Kórnickie” postanowiły zorganizować popularnonaukową konferencję wokół Hipolita Cegielskiego, jego dziedzictwa oraz HCP. Konferencja odbędzie się w Szreniawie w dniach 25-26 kwietnia 2023 roku.
W czasie obrad zaplanowano podniesienie następujących kwestii:
- Hipolit Cegielski – życie i dzieło.
- Następcy Hipolita – Władysław Bentkowski i Stefan Cegielski.
- Produkcja maszyn rolniczych w Poznaniu od czasów Hipolita Cegielskiego do drugiej wojny światowej.
- Centralne Towarzystwo Gospodarcze dla Wielkiego Księstwa Poznańskiego i jego rola dla rozwoju wielkopolskiego rolnictwa.
- HCP w latach 1919-1945.
- HCP po 1945 roku.
- Ponadczasowe dziedzictwo Hipolita Cegielskiego – praca organiczna oraz etos Wielkopolan.
W przerwach między wystąpieniami uczestnicy konferencji będą mieli możliwość zapoznać się z wystawą poświęconą maszynom rolniczym z fabryki HCP, poszukać produktów HCP na ekspozycjach stałych w Muzeum Narodowym Rolnictwa w Szreniawie oraz obejrzeć w ruchu lokomobilą drogową HCP typ EM („Hipolinę”).
Zaplanowano nagrywanie i transmisję wystąpień w internecie. Wygłoszone referaty zostaną zebrane w ramach publikacji konferencyjnej. Zajmie się tym Wydawnictwo Pallottinum, klasyfikowane jako wydawnictwo na I poziomie (80 punktów).
Komunikat 2
Do konferencji „Hipolit Cegielski – dzieło jego życia i ponadczasowe dziedzictwo” zostało już tylko jedenaście tygodni. Pierwsze przymiarki wskazują, że zgodnie z założeniem podczas wydarzenia uda nam się przedstawić interesujące wątki z życia Hipolita Cegielskiego oraz podjąć temat etosu Wielkopolan. Z całą pewnością jednak najbardziej rozbudowany będzie wątek dziejów fabryki HCP. Podjęty zostanie temat losów fabryki w XIX wieku, w latach II Rzeczypospolitej, czasach okupacji niemieckiej oraz po 1945 roku. Omówiona zostanie więc produkcja silników, taboru kolejowego, uzbrojenia oraz, co szczególnie dla Muzeum Narodowego Rolnictwa – maszyn rolniczych.
W wydarzenie zaangażowała się spółka „H. Cegielski-Poznań”. Z pewnością pozwoli to na lepsze zobrazowanie dzisiejszego stanu legendarnej z poznańskiego punktu widzenia fabryki „HCP”.
Rozesłanie Komunikatu 2 to już czas, by podjąć temat artykułów do publikacji. Jako dodatkowy załącznik została przesłana instrukcja wydawnicza. Wzorem ubiegłych lat za wszelkie kwestie związane z publikacją odpowiadać będzie prof. Lech W. Szajdak (lszajdak@gmail.com). Z nim proszę negocjować zasady warsztatowe, objętość i przede wszystkim termin nadsyłania tekstów. Wstępnie ustalono, że oczekujemy na teksty do 30 kwietnia br. Nie ukrywam, że szybsze nadesłanie materiałów oznacza szybsze wydanie publikacji konferencyjnej i szybsze przelanie wynagrodzeń za wystąpienia. Nie mamy sztywnych oczekiwań względem objętości tekstów. Sugerujemy nadsyłanie artykułów o objętości jednego arkusza (40 tys. znaków) +/- 50%. Ikonografia jest Państwa indywidualną sprawą.
Jednocześnie pragnę zwrócić uwagę, że spłynęło do mnie ledwie kilka kwestionariuszy osobowych. Do tych z Państwa, którzy nie nadesłali tych oświadczeń, zwracam się z uprzejmą prośbą o jak najszybsze ich dostarczenie. Ułatwi nam to ułożenie wiarygodnego programu i pozwoli na przemyślenie układu publikacji konferencyjnej.
